سایپا شاهین جانشین سراتو مونتاژی

بعد از توقف تولید کیا سراتو و چانگان CS35 در سایپا، حالا این شرکت به دنبال عرضه محصولاتی دیگر است. کوییک R، کوییک سال، تیبا پلاس و ساینا سال هرچند از جمله این محصولات جدید هستند اما مهم‌ترین‌شان چیزی نیست جز سایپا شاهین.

هفدهمین نمایشگاه خودرو شیراز، که در تیرماه 97 برگزار شده بود، تنها یک خبر مهم داشت که چیزی نبود جز رونمایی محصول جدید سایپا یعنی «شاهین». پس از آن، سایپا در دیماه 97 و در جریان سومین نمایشگاه خودرو تهران، دوباره شاهین را در معرض دیده عموم قرار داد.  البته در آن زمان، محمدرضا سروش (مدیرعامل وقت سایپا) در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه به رسانه‌ها گفته بود که با محدودیت‌های جدید پیش آمده برای شرکتش، سایپا تمرکز خود را برای تولید محصولاتی با درصد داخلی سازی بالا قرار داده که یکی از این محصولات، پروژه‌ SP100 است؛ همان پروژه‌ای که تامدتی متوقف شده بود ولی مجددا به روی میز مدیران سایپا برگشت. سایپا شاهین قرار بود در اواخر سال 98 به بازار کشورمان بیاید اما نیامد و آمدنش به سال 99 افتاد. ولی در عوض کوییک دو رنگ پارس خودرو و تیبا دو پلاس، به عنوان دو محصول جدید سایپا در اواخر سال 98 به بازار کشورمان معرفی شدند.

از رهام تا شاهین

بعد از اعلام نام (رهام)، برخی از پژوهشگران ایرانی ازجمله دکتر غلامرضا کیامرزی (پژوهشگر پرندگان شکاری) و همچنین برخی از انجمن های حامی محیط زیست، برای حفاظت از گونه درحال انقراض شاهین ایرانی، پیشنهاد تغییر اسم سدان جدید سایپا را دادند. سرانجام نیز مدیرعامل سایپا در تاریخ 7 اسفندماه 98 با این پیشنهاد دوستداران محیط زیست موافقت کرد. بنابراین از این به بعد به جای (رهام) باید از اسم تازه "شاهین" برای محصول جدید سایپا استفاده کنیم.

شاهین، نخستین محصول سایپا با پلتفرم جدید این شرکت است. پلتفرم SP سایپا، قرار است مبدا تمام محصولات جدید این شرکت باشد؛ یعنی علاوه‌بر نسخه سدان (که شاهین است)، باید منتظر محصولات دیگری نیز با این پلتفرم باشیم؛ محصولاتی در کلاس های کراس‌اور و حتی هاچ‌بک.

یکی از ایرادات سختگیرانه‌ای که می‌توان به این محصول جدید گرفت، جلوپنجره آن است. البته ایراد از شاهین نیست، از طراحان سایپاست. این شرکت، چه در تیبا و چه در ساینا و حتی کوییک، از جلوپنجره‌های بسیار متفاوتی بهره گرفته و حالا شاهین، چهارمین محصول جدید این شرکت است که جلوپنجره‌ای متفاوت داشته و با هویتی مستقل، طراحی شده است.

مشخصات فنی سایپا شاهین

سایپا قرار بود از موتور ملی خود برای پلتفرم SP استفاده کند، ولی ظاهراً استفاده از این پیشرانه، تا اطلاع ثانوی، به تعویق افتاده است. اگر مشخصات پیشرانه شاهین را با پیشرانه برلیانس های جدید مقایسه کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که سایپا به احتمال فراوان، از پیشرانه‌ای مشترک برای هر دوی این خودروها، استفاده کرده است. در جدول زیر، شباهت‌های بیشتری را پیدا می‌کنید. همچنین در اسفندماه 98، سایپا برای نخستین بار، مشخصات پیشرانه توربوشارژ شاهین را نیز اعلام کرد. باتوجه به اعلام دو پیشرانه مختلف برای شاهین، هنوز مشخص نیست که سایپا قرار است از کدام یک برای نسخه تولیدنهایی شاهین، استفاده کند.

جعبه‌دنده شاهین را شرکت کره‌ای HPT به سفارش سایپا ساخته است و کاملاً با جعبه‌دنده ساینا اتومات و کوییک اتومات، متفاوت است. طبق اطلاعات موجود، سایپا هم نسخه دستی و هم نسخه اتومات شاهین را به بازار عرضه می‌کند که حداکثر سرعت هر دو مدل به 185 تا 190 کیلومتر برساعت می‌رسد.

تفاوت تیپ های شاهین

سایپا برای نسخه دنده ای شاهین دو تیپ و برای نسخه اتوماتش نیز چهار تیپ مختلف درنظر گرفته است. البته تجربه نشان داده که سایپا، به مرور زمان، عرضه تیپ‌های پایه‌ای محصولاتش را متوقف می‌کند؛ دقیقاً مشابه اتفاقی که برای تیبا و ساینا رخ داد.

امیدهای سایپا به آینده شاهین

سایپا به ‌لطف پلتفرم جدید SP، حالا به فکر حضور جدی‌ترش در بازار روسیه و اروپای شرقی است تا جایی‌که برخی منابع، از احتمال انجام تست‌های تصادف آن در موسسه ایمنی euroNCAP خبر داده‌اند؛ اتفاقی که تاکنون در صنعت خودروسازی کشورمان، سابقه نداشته است. طبق گفته مدیران سایپا، شاهین توانایی کسب 3 ستاره از موسسه ایمنی euroNCAP اروپا را دارد. آقای سلیمانی، مدیرعامل سایپا،در گردهمایی تامین کنندگان سایپا شاهین در دیماه 98، از آغاز تولید این محصول جدید در سال 1399 خبر داده بود. طبق گفته های مدیرعامل سایپا، در فاز اول تولید شاهین قرار است 12 هزار دستگاه از آن روانه بازار ایران شود. البته این تیراژ تولید در سال 1400 به مرز 70 هزار دستگاه و در سال 1401 نیز به تیراژ 100 هزار دستگاهی خواهد رسید. هم اکنون میزان داخلی سازی شاهین معادل 92% است.

قیمت سایپا شاهین چقدر است؟

اگر چه سایپا تا به حال در این مورد اظهار نظر رسمی نکرده است، اما به طور قطع شاهین گران‌ترین محصول داخلی تولیدی سایپا خواهد بود. با توجه به قیمت فعلی کوییک پلاس اتوماتیک در بازار، می‌توان انتظار داشت که قیمت پایه شاهین از 150 میلیون تومان شروع شود.

همه چیز درباره SP؛ پلتفرم جدید سایپا

با تجربیاتی که سایپا از پلتفرم X100 کسب کرده بود، موفق شد پلتفرم جدیدی به‌نام X200 بسازد؛ پلتفرمی که تا به امروز مختص خودروهای کوچک شهری ارزان‌قیمت بود و سایپا نیز تاکنون 3 محصول مختلف را با آن به بازار فرستاده است. اما به‌زودی باید منتظر سومین پلتفرم سایپا باشیم.

شروع پروژه از سال 93

نخستین زمانی که مدیران سایپا خبر از پلتفرم جدیدشان دادند، در دومین جشنواره طراحی خودرو سایپا در سال 1393 بود. نام این پلتفرم جدید را SP گذاشته‌اند که سایپا آن را با ارتقای پلتفرم X200 خود ساخته. البته برخلاف X200 که برای خودروهای کوچک ( سگمنت B) است، پلتفرم جدید SP برای ساخت محصولاتی در کلاس خودروهای جمع و جور (سگمنت C) طراحی شده است و طبق گفته مدیران سایپا، نخستین خودروهایی که با پلتفرم SP روانه بازار می‌شوند، دو مدل با کدهای SP0 و SP100 هستند.

بنابه گفته‌های محسن جهرودی (مدیرعامل وقت سایپا)، پلتفرم SP، نخستین پلتفرم ملی است که مراحل طراحی اولیه تا ساخت نهایی آن در ایران انجام شده. هزینه دقیق طراحی و ساخت این پلتفرم نیز نامشخص است، اما امیررضا نخعی (مدیرعامل سایپا آذین خودرو)، میزان سرمایه‌گذاری برای آن را حدود 10 میلیون دلار برآورد کرده است.

سه کلاس مختلف با یک پلتفرم

در اوایل زمستان 96 برخی رسانه‌های هندی، تصاویر جاسوسی از تست محصول جدید سایپا را منتشر کردند. حال که چندی از آن اتفاق گذشته است، دیگر مطمئن هستیم، که آن تصاویر مربوط به همین پلتفرم SP سایپاست.

اولین محصول سایپا با پلتفرم SP، یک سدان جمع و جور است، ولی نمی‌دانیم که این سدان جدید، با کد SP0 شناخته می‌شود یا با کد  SP100.

این پلتفرم تنها مختص عرضه یک سدان نیست. امیررضا نخعی در تابستان 96 و در حاشیه هفتمین نمایشگاه بین‌المللی خودرو مشهد، به رسانه‌ها گفته بود که سایپا، علاوه‌بر نسخه سدان، یک هاچ‌بک (مانند کاری که با تیبا 2 کرد) و یک کراس‌اور (مانند کاری که با کوییک انجام داد) نیز با پلتفرم SP می‌سازد. البته در خردادماه 97، مدیرعامل سایپا گفته بود که شرکتش علاوه‌بر کراس‌اور، یک شاسی‌بلند نیز با پلتفرم SP خواهد ساخت که البته بعید است! همچنین این احتمال وجود دارد که سدان جدید سایپا، با دو تریم مختلف راهی بازار شوند. این احتمال را باید جدی‌تر بگیریم چراکه طبق گزارش منابع هندی، سایپا مشغول تست دو خودرو یکسان در جاده‌های هند بوده است که یکی با رینگ فولادی و جعبه‌دنده دستی و دیگری با رینگ آلومینیومی و جعبه‌دنده اتومات رویت شده است. بنابراین حتی ممکن است که پیشرانه این دو تریم نیز متفاوت از یکدیگر باشد.

گیربکس هیوندای برای پلتفرم سایپا

سایپا در پلتفرم SP از جعبه‌دنده اتومات هم استفاده می‌کند، ولی این جعبه‌دنده همان CVT جدیدی نیست که با همکاری شرکت پانچ بلژیک و برای ساینا اتومات و کوییک اتومات استفاده شده چراکه این جعبه‌دنده اتومات جدید را شرکت هیوندای پاور تک، یا اختصاراً  HPT، به سفارش مگاموتور ساخته است.

شروع همکاری مگاموتور با HPT به اوایل سال 95 برمی‌گردد. در آن زمان سایپا برای SP100 سفارش جعبه‌دنده‌ای اتومات را داد که می‌توانست تا 170 نیوتن‌متر گشتاور را منتقل کند. در پاییز 96 نیز محمدرضا شیخ عطار (مدیرعامل وقت مگاموتور)، قرارداد فاز دوم همکاری با HPT را به امضا رساند؛ در این فاز، شرکت HPT باید جعبه‌دنده‌ای با توانایی انتقال 270 نیوتن‌متر را برای خودروهای SP0 و همچنین کراس‌اورهای SP می‌ساخت. وجود این دو جعبه‌دنده مختلف، احتمال عرضه دو پیشرانه مختلف را برای پلتفرم SP بیشتر می‌کند.

علاوه‌بر جعبه‌دنده، صندلی‌های پلتفرم SP نیز با همکاری کره‌ای‌ها ساخته شده. مدیرعامل سایپا آذین خودرو هرچند اشاره‌ای به نام این شرکت کره‌ای نکرده است، اما می‌گوید که این شرکت، تامین‌کننده اصلی صندلی‌های گروه جنرال موتورز در کره جنوبی است. بنابه گفته‌های آقای نخعی، این صندلی‌ها تا 10 الی 12 سال آینده با استانداردهای روز دنیا هم‌خوانی دارند.